Yeni eğitim öğretim döneminin başlamasıyla birlikte öğrencilerin burs arama faaliyetleri de hız kazandı. Öğrencilerin burs talebi, sivil toplum kuruluşlarının yanı sıra başta şirketler olmak, işadamları tarafından da yerine getirilmeye çalışılmaktadır. Uygulamada şirketler ve işadamları tarafından verilen bursların büyük bir kısmı zorunlu hizmet karşılığı olmayıp, öğrencilere destek sağlamak amacıyla verilen yardım niteliğindedir. Tabii burs verenlerin şirket veya işadamı olması verilen bursların işletme ile ilgili ne kadar alakalı olduğu ve bu bursların gider yazılıp yazılamayacağı sorusunu akla getirmektedir.
Öğrencilere verilen bursların gider yazılıp yazılamayacağı konusunda Gelir Vergisi Kanunu ve Kurumlar Vergisi Kanunu’nda herhangi bir hüküm bulunmamaktadır. Bu konuda da şuana kadar yasal bir düzenleme yapılmamış olup, konu Maliye Bakanlığının vermiş olduğu, 24/02/2012 tarih ve B.07.1. GİB.4.16.16.02-300.11.65-90 sayılı özelgesi çerçevesinde değerlendirilmektedir. Yani uygulama da gelir ve/veya kurumlar vergisi mükellefleri tarafından öğrencilere verilen bursların gider olarak indirim konusu yapılıp yapılmayacağı Maliye Bakanlığı’nın verdiği özelgelerde belirttiği idari görüşler çerçevesinde yönlendirilmektedir.
Maliye Bakanlığı, bursların gider olarak dikkate alınabilmesi için aşağıdaki şartların topluca aranılması gerektiği görüşündedir.
• Verilen burs işle ilgili olmalıdır; Burs öğrencilere şirkette belli bir süre çalışmalarını garanti altına almak amacıyla verilmelidir. Verilen bursun işle ilgili olduğunun ispat edilebilmesi için, burs verilen kişilerin okulu bitirdikten sonra işletmede çalışmak üzere bir yükümlülük altına sokulması gerekmektedir.
• Taraflar arasında bir ‘Zorunlu Hizmet Yükümlülüğü Sözleşmesi’ düzenlenmelidir; burs verilen öğrencilerin okulu bitirdikten sonra işletmede zorunlu olarak çalışacaklarını gösteren bir sözleşme düzenlenmelidir. Bu sözleşmenin ilgililer tarafından istenildiğinde ibraz edilmesi gerekmektedir.
• Burs verilecek öğrenciler Türkiye çapında yapılan bir yarışma sınavıyla tespit edilmelidir. Burs verilecek öğrenciler, Türkiye’nin tüm yerleşim merkezlerinde eğitim gören öğrencilerin katılabileceği bir yarışma sınavı sonunda sınavı kazanan kişilerden olması gerekir. Bu şart burs verenin bu sınavı yapmasını gerektirmemekte olup, yapılan genel sınavda başarılı olan öğrencileri tespit edip onlara burs verilmesine yöneliktir.
• Verilecek burs miktarı, işin önemi ve genişliği ile orantılı olmalıdır. Bursun süresinin ve karşılanacak eğitim giderleri tutarlarının, burs verenin yaptığı işin önemi ve genişliğiyle yani, işletmenin büyüklüğü, cirosu ve beyan ettiği gelir ile orantılı olması gerekmektedir.
Yukarıda sayılan şartları gerçekleştiren burslar gider olarak dikkate alınabilirken, bu şartları taşımadan öğrencilere destek ve yardım olsun diye verilen bursların gider olarak dikkate alınmaması gerekmektedir. Çünkü, bu tür burslar tamamen özel amaçla verilmekte olup, işletme/şirketle veya yapılan ticari faaliyetle bir ilgisi bulunmadığı düşünülmektedir.
Ancak bir yasal düzenlemek olmaksızın konunun sadece idari görüş çerçevesinde değerlendirilmesi bize göre yanlış bir uygulamadır ve yasal çerçeveye bir an evvel kavuşturulması gerekmektedir.