Konu ile ilgili düzenleme 26 Ocak 2023 Tarihli Resmi Gazete’de yayımlandı.
1-Nedir Bu % 2 Dönüşüm Desteği?
Firmaların yurt dışı kaynaklı dövizlerinin Merkez Bankasına satılması ve Türk lirası vadeli mevduat ve katılma hesaplarına dönüştürülmesi halinde firmalara sağlanacak desteğe “dönüşüm desteği” deniliyor.
Firmaların yurt dışı kaynaklı dövizlerinin banka aracılığıyla Merkez Bankasına satışı sırasında,
· Merkez Bankasınca belirlenecek süre boyunca döviz alımı yapmama taahhüdünde bulunulması şartıyla,
· taahhüt sahibi firmalara dönüşüm kuru üzerinden Türk lirasına çevrilen tutarın yüzde 2’si kadar döviz dönüşüm desteği ödenir.
Dönüşüm kurunun normal piyasa kuruna göre daha yüksek olacağı tahmin ediliyor.Örnek olarak 100.000 USD ihracat bedeli olan bir firma için 40.000 USD zorunlu satılmasından sonra kalan tutarın % 2'si 60.000 USD üzerinden hesaplarsak 1.200 USD oluyor.
Yani %1,2 bir destek sağlanacak.
1.200 USD destek alınabilecek. Ayrıca TL’ye dönerken kur belki biraz daha fazla olacak.
1-Yurda getirilen yurt dışı kaynaklı dövizin en az yüzde 40’ı Merkez Bankasına satıldıktan sonra
2-Getirilen dövizin kalan kısmının dönüşüm kuru üzerinden Türk lirası vadeli mevduat ve katılma hesaplarına dönüştürülmesi
3-Merkez Bankasınca belirlenecek süre boyunca Merkez Bankasına satılan tutardan daha fazla döviz alımı yapmama taahhüdünde bulunulması şartıyla,
taahhüt sahibi firmalara dönüşüm kuru üzerinden Türk lirasına çevrilen tutarın yüzde 2’si kadar döviz dönüşüm desteği sağlanır.
2-Kimler Faydalanabilir?
Bankalar ve Merkez Bankasınca belirlenen diğer mali kuruluşlar hariç olmak üzere Türkiye’de kanuni yerleşim yeri bulunan tüzel kişiliği haiz firmalar yararlanabilir.
Merkez Bankası Basın Duyurusu
3-Yurt dışı kaynaklı döviz derken ifade edilen nedir?
Yabancılara yurt içinde sunulan hizmetler karşılığında kazanılan döviz tutarları da dahil olmak üzere, firmaların yurt dışında yerleşiklerden elde ettikleri döviz gelirlerinden ve firmaların yurt dışında bulunan döviz cinsi varlıklarından yurda getirdikleri dövizi ifade etmektedir.
4-%2 Dönüşüm Desteği ne zaman ödenir?
Banka aracılığıyla Merkez Bankasına yapılan satış esnasında hesaplanan döviz dönüşüm desteği tutarı Merkez Bankasınca firmaya ödenmek üzere ilgili bankaya aktarılır.
Daha yüksek dönüşüm kuru+ %2 destek. (KKM tarzı yeni bir servet transferi uygulaması olduğu yönünde eleştiriler gelecektir)
5-Taahhütlere firmalar uymaz ise ne olur?
Firmalarca verilen döviz alımı yapılmaması taahhüdünün yerine getirilmemesi halinde
· Döviz dönüşümü desteği tutarları ilgili dönem boyunca oluşan pozitif kur farkı eklenerek ve döviz dönüşümü desteğinin ödenme tarihinden taahhüdün yerine getirilmediğinin tespiti tarihine kadar geçen süre için tespit tarihinde geçerli olan Merkez Bankasının ilan ettiği en yüksek gecelik borç verme faiz oranı üzerinden hesaplanacak faizi ile birlikte bankalarca tahsil edilerek Merkez Bankasına aktarılır.
· Taahhüdünü yerine getirmeyen firmaların Merkez Bankası kaynaklı kredi kullanım talepleri, taahhüdün yerine getirilmediğinin tespit edildiği tarihten itibaren bir yıl süreyle kabul edilmez.